Abbasiler , İslam tarihinin önemli hanedanlarından biri olarak, 750-1258 yılları arasında hüküm sürmüş olan bir İslam devleti ve halifelik dönemidir. Bu hanedan, adını Peygamber Muhammed‘in amcası olan Abbas bin Abdülmuttalib’den almıştır. Abbâsîler, Emevî Hanedanı’na karşı gerçekleştirdikleri isyan sonucunda iktidara gelmiş ve İslam dünyasında önemli siyasi, kültürel ve bilimsel gelişmelere öncülük etmişlerdir. Merkezi yönetimleri Bağdat’ta bulunan Abbâsîler, geniş bir coğrafyada etkili olmuş ve çeşitli ulusları bünyesinde barındırmıştır.
Abbâsî Devleti’nin kuruluşu, 750 yılında Horasan’da başlayan isyanların ardından gerçekleşmiştir. Abbâsîler, Abbâs el-Seffah’ın liderliğinde iktidara gelmişler ve Emevîleri mağlup ederek halifelik makamını ele geçirmişlerdir. Bu dönemde, İslam dünyasında yeni bir siyasi ve kültürel anlayış hakim olmuş, Abbâsîler, dinî liderliklerini ve siyasi güçlerini sağlamlaştırmışlardır. Abbâsî Devleti’nin başkenti Bağdat, kısa sürede bilim, sanat ve ticaretin merkezi haline gelmiştir.
Abbasiler döneminde İslam dünyasında önemli bilimsel ve kültürel çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Özellikle Abbâsî halifesi Harun Reşid ve oğlu Memun dönemlerinde bilim insanları, filozoflar ve sanatçılar büyük bir destek görmüşlerdir. Bu dönemde, Beytü’l-Hikme gibi önemli akademik kurumlar kurulmuş ve Batı dünyasına da önemli etkiler bırakacak olan bilimsel çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Matematik, astronomi, tıp ve felsefe gibi alanlarda önemli gelişmeler kaydedilmiş, İslam kültürü ve medeniyeti doruk noktasına ulaşmıştır.
Abbâsîler, aynı zamanda İslam hukukunun geliştirilmesi ve uygulanması konusunda da önemli adımlar atmışlardır. Fıkıh çalışmaları bu dönemde hız kazanmış ve İslam hukukunun dört büyük mezhebinin temelleri atılmıştır. Abbâsîler, farklı kültürleri bir araya getirerek, kozmopolit bir yapı oluşturmuş ve bu sayede İslam medeniyetinin zenginleşmesine katkıda bulunmuşlardır.
Ancak, Abbâsî Devleti zaman içinde zayıflamış ve çeşitli iç ve dış sorunlarla karşı karşıya kalmıştır. Özellikle Moğol istilaları, Abbâsî Devleti’nin sonunu getiren en önemli etkenlerden biri olmuştur. 1258 yılında Bağdat’ın Moğollar tarafından ele geçirilmesiyle birlikte Abbâsîler resmen sona ermiştir. Ancak Abbâsî soyundan gelen bazı halifeler, Memlük Sultanlığı döneminde sembolik olarak halifeliğe devam etmişlerdir.
Abbâsîlerin mirası, İslam dünyasında derin izler bırakmış ve hem siyasî hem de kültürel anlamda önemli bir etki yaratmıştır. Bu dönem, İslam medeniyetinin altın çağlarından biri olarak anılmakta ve modern dünyada da etkileri hissedilmektedir.