Yazınsal Türler (Düzyazı Türleri) Testi (27 Soru)

Yazınsal türler, edebiyatın önemli unsurlarından biridir ve düzyazı türlerinin anlaşılması, YKS Türkçe sınavında başarı için kritik öneme sahiptir. Bu test, düzyazı türlerinin özelliklerini, türlerin içindeki farklı eser türlerini ve yazarların bu türlerdeki etkilerini analiz etmeye yönelik sorulardan oluşmaktadır. Soruları çözerek, roman, hikaye, deneme, makale ve eleştiri gibi düzyazı türleri hakkında derinlemesine bilgi edinebilir, sınavda bu konudan gelebilecek sorulara hazırlıklı olabilirsiniz. Bu test, yazınsal türler konusunda kapsamlı bir hazırlık yapmanıza yardımcı olacaktır.

Yazınsal Türler Testi

1. I. Röportaj        ——->       fotoğraftan yararlanma
   II. Biyografi        ——->     3. kişili anlatım
   III. Köşe yazısı       ——->     gazetede yayımlanma
   IV. Haber yazısı       ——->     sanatlı söyleyiş
   V. Fabl       ——->     ahlak dersi verme
   Yukarıdaki numaralanmış terimlerden hangisi, karşısındakiyle ilişkilendirilemez?
   A) I.
   B) II.
   C) III.
   D) IV.
   E) V.
2. Dram ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
   A) Yaşamın acıklı ve komik yanları birlikte ele alınır.
   B) Konular, günlük yaşamdan da tarihten de alınabilir.
   C) Kahramanlar, seçkin veya sıradan insanlar arasından seçilebilir.
   D) Üç birlik kuralına uyma zorunluluğu yoktur.
   E) Bütünüyle şiir biçiminde yazılır.
3. Gerçek ya da gerçeğe yakın olayların belli bir plan dahilinde; yer, zaman ve kişilere bağlı olarak kaleme alındığı geniş kapsamlı yapıtlara —– dar kapsamlı ve daha kısa yapıtlara ise —– denir.
   Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
   A) roman – öykü
   B) deneme – makale
   C) yaşamöyküsü – özyaşamöyküsü
   D) günlük – hatıra
   E) söyleşi – söylev
4. Tragedya ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
   A) Kahramanlar, sıradan insanlar arasından seçilir.
   B) Tarihten ve mitolojiden alınan konular işlenir.
   C) Çirkin sayılabilecek olaylar sahnede gösterilmez, haberciler aracılığıyla duyurulur.
   D) Bütünüyle manzum olarak yazılır.
   E) Korku ve heyecan yoluyla ders verme amaçlanır.
5. Yaşanan olayların ve bu olayların kişide bıraktığı izle­ nimlerin günü gününe yazılmasıyla oluşan yapıtlardır.
   Bu yapıtlar, olayları yaşayan kişi tarafından kaleme alınır.
   Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
   A) Gezi yazısı
   B) Söyleşi
   C) Anı
   D) Deneme
   E) Günlük
6. Toplumsal yaşamda tanınmış kişilerin yaşamlarının tamamını veya belli bir bölümünü anlatan yapıtlara —– denir. Divan edebiyatındaki tezkireler bu türle benzer­lik gösteren yapıtlardır. Tanınmış kişilerin, yaşamlarını kendilerinin anlattığı yapıtlara ise —– denir.
   Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
   A) öykü – roman
   B) anı – günlük
   C) biyografi – otobiyografi
   D) otobiyografi – günlük
   E) biyografi – anı
7. Yazarın, herhangi bir konudaki görüşlerini, kanıtla­mak amacıyla nesnel bir anlatımla ortaya koyduğu yazılara ne ad verilir?
   A) Deneme
   B) Makale
   C) Söyleşi
   D) Fıkra
   E) Otobiyografi
8. Herhangi bir konuyla ilgili, kişisel görüşlerin, hiçbir kurala bağlı olmadan kaleme alındığı yazılardır. Yazarın, kendi kendisiyle konuşuyormuş gibi yazdığı bu yazılarda, ileri sürülen görüşlerin ispatlanması zorunlu değildir. Edebiyatımızda, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “ Beş Şehir” adlı yapıtı bu türün başarılı bir örneğidir.
   Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
   A) Makale
   B) Fıkra
   C) Deneme
   D) Söyleşi
   E) Gezi yazısı
9. Yazarın, herhangi bir konudaki görüşlerini, okuyucuyla karşılıklı konuşuyormuş gibi kaleme aldığı yazılara ne ad verilir?
   A) Günlük
   B) Makale
   C) Söylev
   D) Sohbet
   E) Deneme
10. Aşağıdakilerden hangisi klasik komedyanın özel­liklerinden değildir?
    A) Kahramanların seçkin insanlardan oluşması
    B) Üç birlik kuralına uyma zorunluluğunun olması
    C) Bütünüyle şiir biçiminde kaleme alınması
    D) Kaba ve çirkin davranışların sahnede gösterilmesi
    E) Günlük yaşamdan seçilen konuların işlenmesi
11. Yazarın, daha çok, güncel olaylarla ilgili kişisel görüşlerini ortaya koyduğu kısa, günübirlik, gazete ve dergilerde yayımlanan yazılardır. Okura bir şeyler öğret­mekten çok, hoşa gitmek, etkili bir sonuca ulaşmak için yazılır. Bu nedenle genellikle nükteli ve sürükleyi­ci bir anlatımla kaleme alınır.
    Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
    A) Makale
    B) Fıkra
    C) Günlük
    D) Eleştiri
    E) Deneme
12. Sanatçının yaşadıklarını, samimi bir anlatımla kaleme aldığı yapıtlardır. Bu yapıtlar, sanatçıların yaşamlarını bilinmeyen yönleriyle ortaya koyduğu için okurlar tarafından ilgiyle karşılanmıştır. Halit Ziya Uşaklıgil’in “Kırk Yıl”, Halide Edip Adıvar’ın “Mor Salkımlı Ev” adlı yapıtları bu türün başarılı örneklerindendir.
    Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
    A) Günlük
    B) Anı
    C) Deneme
    D) Otobiyografi
    E) Biyografi
13. Bu kitap, yetkin bir yazarın tüm niteliklerini yalın bir söyleyişle ortaya koyuyor. Yazarlığı başka hiçbir kitapta bulamayacağınız bakış açısıyla ele alıyor. Yazın yaşamına yeni başlamış ya da başlamaya niyetli genç yazar adaylarının el altında bulundurması gereken bir kitap. Ancak kitabın bazı bölümlerinde günümüz ya­zarlarından örnekler verilerek, yazarların özel yaşam­larına değinilmesi kitabın amacının dışına çıkmasına yol açmış. Bu durum, hem yazarın hem de kitabın inandırıcılığına gölge düşürmüş.
    Bu parçanın yazınsal türü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
    A) Makale
    B) Fıkra
    C) Hatıra
    D) Eleştiri
    E) Deneme
14. Daha çok, gündelik olaylarla ilgili görüşlerin, ispatlama
    I
    gereği duyulmadan yazıldığı kısa, günübirlik yazılara
    deneme denir. Nükteli ve alaysamalı bir dille yazılan
    II                                III
    bu yazılar gazete ve dergilerde yayımlanır. Edebiyatımızda
    IV
    özellikle Ahmet Rasim bu türün başarılı örnek­lerini ortaya koymuştur.
    V
    Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
    A) I.
    B) II.
    C) III.
    D) IV.
    E) V.
15. Gezilen yerlerin doğal güzelliklerinin, tarihi özellikleri­nin, gelenek ve göreneklerinin, yaşam biçiminin anlatıldığı yapıtlardır. Edebiyatımızda, Reşat Nuri’nin “Ana­dolu Notları” bu türün başarılı bir örneğidir.
    Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
    A) Hatıra
    B) Fıkra
    C) Günlük
    D) Gezi yazısı
    E) Deneme

    
    

16. —– , olağanüstü olayların ve kişilerin abartılı bir dille anlatıldığı, öğüt vermenin amaçlandığı didaktik yapıtlardır. Yapıtın sonunda iyiler ödüllendirilir ve kötüler mutlaka cezalandırılır. Alman edebiyatından Grimm Kar­deşlerin “Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler” bu türün en güzel örneklerindendir. Kahramanları hayvanlar olan yapıtlara ise —– denir. Fransız edebiyatından La Fontaine, bu türün başarılı örneklerini dünya edebiyatına kazandırmıştır.
    Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
    A) Dram – komedya
    B) Tragedya – komedya
    C) Masal – fabl
    D) Fabl – dram
    E) Masal – tragedya
17. Sanatçının yaşadığı ya da tanık olduğu olayları, belli bir süre geçtikten sonra içten bir üslupla anlattığı yapıtlardır. Belli bir dönemde yaşananların anlatıldığı bu yapıtlar, aynı zamanda tarihi bir belge özelliği de gösterir. Ancak anlatılanlar bilimsel nitelik taşımaz çünkü sanatçının olaylara kişisel bakışı söz konusudur.
    Bu parçada açıklanan yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
    A) Otobiyografi
    B) Biyografi
    C) Anı
    D) Fıkra
    E) Günlük
18. Yazarın, gittiği yerlerle ilgili tarihi, coğrafi, ekonomik ve sosyal özellikleri ve doğal güzellikleri izlenimlerini de ekleyerek anlattığı yazılardır. Edebiyatımızda Evliya Çelebi, Ahmet Haşim, Reşat Nuri Güntekin, Falih Rıfkı Atay bu türde başarılı yapıtlar vermişlerdir.
    Aşağıdaki yapıtlardan hangisi bu parçada sözü edilen yazınsal türe örnek gösterilemez?
    A) Anadolu Notları
    B) Mor Salkımlı Ev
    C) Bizim Akdeniz
    D) Göz Ucuyla Avrupa
    E) Frankfurt Seyahatnamesi
19. Genç sanatçının ilk romanı, ayrılık üzerine temellenen acıklı bir aşk öyküsünü içeriyor. Okuru derinden etki­leyen bir anlatımı var bu romanın. Bunun yanı sıra, kı­sa yapılı cümleler romana şiirsel bir hava katmış. An­cak sanatçının zaman zaman okura öğüt vererek onu yönlendirmeye kalkışması, romanın sanatsal niteliği­ ne gölge düşürmüş.
    Bu parçada aşağıdaki yazınsal türlerden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
    A) Deneme
    B) Fıkra
    C) Eleştiri
    D) Sohbet
    E) Makale
20. Görmüş geçirmiş, anasının gözü bir horoz
    Tünemiş bir ağacın dalına
    Kurnaz tilki, sesini yumuşatarak, ona
    Dedi ki: Kardeşçiğim, artık dostuz
    Barış oldu hayvanlar arasında
    Müjde getirdim sana, in de bir öpüşelim
    Bu parça biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabilir?
    A) Dramdan
    B) Komedyadan
    C) Fabldan
    D) Fıkradan
    E) Halk hikâyesinden

    
    

21. Sanatçının seçtiği bir konuda kendi duygu ve düşün­celerini delil, bilgi, bulgu, belge ve diğer kaynaklardan da yararlanarak açıkladığı ve kesin yargılara vararak bir sonuca ulaştığı yazılardır. Edebiyatımızda bu türün ilk örneğini, İbrahim Şinasi, ilk sayısı 22 Ekim 1860ta çıkan Tercüman-ı Ahval gazetesinde yayımlamıştır.
    Bu parçada açıklanan yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
    A) Makale
    B) Deneme
    C) Eleştiri
    D) Fıkra
    E) Sohbet
22. Yaşanmış ya da yaşanması olağan olayların geniş bir planla anlatıldığı yazınsal türdür. Bizde ilk örnekleri Tanzimat’tan sonra verilmeye başlanmıştır. Şemsettin Sami’nin “Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat” adlı yapıtı bu türün ilk yerli örneğidir. Dünya edebiyatında ise Cervantes’in “Don Kişot”u bu türün ilk modern örneği kabul edilmektedir.
    Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
    A) Öykü
    B) Tiyatro
    C) Fıkra
    D) Makale
    E) Roman
23. I. Yaşanabilir olaylara yer verme
    II. Eğitici özellikler taşıma
    III. Tekerlemelerle akıcılık sağlama
    IV. Halkın ortak ürünü olma
    V. Bütünüyle manzum biçimde oluşturulma
    Yukarıda numaralanmış özelliklerden hangileri masal için söylenemez?
    A) I. ve II.
    B) I. ve V.
    C) II. ve III.
    D) III. ve IV.
    E) IV. ve V.
24. Alanında uzman, tanınmış kişilerle yaşamları, çalışmaları, yapıtlarıyla ilgili ya da istenilen herhangi bir konu­ da, sorulu cevaplı, karşılıklı konuşmalara —– denir. Her­ hangi bir yerin ya da kurumun gezilerek orada görü­lenlerin kişisel yorumlar ve fotoğraflarla desteklenerek kaleme alındığı yazılara ise —– denir.
    Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
    A) mülakat – röportaj
    B) söyleşi – otobiyografi
    C) röportaj – biyografi
    D) biyografi – mülakat
    E) söylev – otobiyografi
25. Dokuz Oğuz Beyleri ve halkı, bu sözlerimi, iyice işitin adamakıllı dinleyin. İleride gün doğusuna, güneyde gün ortasına, batıda gün batısına, kuzeyde gece orta­sına kadar, bu sınırlar içindeki halklar hep bana bağlı­dır. Bunca halkı hep düzene soktum. Onlar şimdi hiç de kötü durumda değiller. Türk kağanı Ötüken dağla­rında oturursa memlekette sıkıntı olmaz. Doğuda Şantung Ovası’na kadar ordu sevk ettim, denize ulaş­mama az kaldı.
    Bu parça biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabilir?
    A) Makaleden
    B) Söylevden
    C) Denemeden
    D) Fıkradan
    E) Sohbetten
26. Aşağıdakilerden hangisi dramın özellikleri arasında gösterilebilir?
    A) Hem acıklı hem gülünç olaylara yer verilmesi
    B) Konularını sadece mitolojiden alması
    C) Üç birlik kuralına uyma zorunluluğunun olması
    D) Karakterlerinin sadece seçkin kişilerden oluşması
    E) Yalnızca düzyazı biçiminde yazılması
27. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
    A) Komedyada, insanoğlunun eksiklikleri gülünç bi­çimde gösterilerek onu eğitme amacı güdülür.
    B) Fabl, insan dışındaki varlıkların genellikle hayvan­ların kişileştirilmesi ve konuşturulması esasına da­yanır.
    C) Tanzimat’a kadar Türk toplumunda romanın yerini destanlar, efsaneler, mesneviler, halk hikâyeleriyle masallar tutmuştur.
    D) Makalede bilgi aktarmak ve görüşlerin okuyucuya inandırılması amaçlandığından anlaşılır bir dil kul­lanılır.
    E) Deneme, ayrı yerlerde yaşayan insanların birbirilerine içten bir üslupla yazdıkları, mesaj iletme ama­cı taşıyan yazılardır.

Cevap Anahtarı : 1D 2E 3A 4A 5E 6C 7B 8C 9D 10A 11B 12B 13D 14B 15D 16C 17C 18B 19C 20C 21A 22E 23B 24A 25B 26A 27E