Türkçe dil bilgisi konuları arasında önemli bir yere sahip olan “Sözcük Türleri“, hem TYT Türkçe hem de KPSS Türkçe sınavlarında sıkça karşımıza çıkan bir ünitedir. Sözcük türleri, bir dilin temel yapı taşları olan kelimelerin hangi türden olduklarını ve nasıl kullanılmaları gerektiğini anlamamıza yardımcı olur. Bu ünitenin altında yer alan “Ek Fiil (Ek-Eylem)” konusu ise, cümlelerin yapısal olarak nasıl oluştuğunu kavramamız açısından oldukça önemlidir. Ek fiiller, isim cümlelerini yüklem haline getiren ve Türkçenin esnek yapısının anlaşılmasına katkı sağlayan önemli unsurlar arasındadır. Bu nedenle, hem sınav başarısı için hem de dil becerilerimizi geliştirmek için ek fiillerin doğru bir şekilde öğrenilmesi büyük önem taşır.
EK FİİL (EK-EYLEM) KONU ANLATIMI
Ek fiil, isimlerin veya isim soylu kelimelerin yüklem haline gelmesini sağlayan bir ektir. Türkçede genellikle “imek” fiilinin ek haline gelmiş biçimi olarak karşımıza çıkar. Ek fiilin temel işlevi, isim cümlelerini yüklem yaparak onları çekimli hale getirmektir. Ek fiil, geçmiş zaman ve rivayetli geçmiş zaman ekleri ile birleşerek birleşik zamanlı fiil çekimleri de oluşturabilir. Ek fiil, özellikle isim soylu kelimelerin üzerinde bulunur ve Türkçede “idi”, “imiş”, “ise” gibi eklerle kullanılır.
Ek fiilin iki temel kullanım alanı bulunmaktadır:
- İsim Cümlelerini Yüklem Yapmak: İsimlerin üzerine eklenerek onları yüklem yapar. Örneğin, “O, öğretmen(di).”
- Birleşik Zamanlı Fiil Yapmak: Basit zamanlı bir fiilin üzerine getirilerek birleşik zamanlı çekim yapar. Örneğin, “Gelmiş(im).”
EK FİİLİN KULLANIMI İLE İLGİLİ ÖRNEKLER:
- O, çok çalışkan(mış).
- Dün çok mutluydu(k).
- Sen de bizimle gel(ecek)sin.
ÖRNEK SORULAR:
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiil kullanılmamıştır?
A) Öğretmen(iydi).
B) Çok çalışkan(mış).
C) Kitap okumayı severim.
D) Dün akşam evde(yim).Doğru Cevap: C
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiil geçmiş zaman eki ile kullanılmıştır?
A) O, bugün burada(mış).
B) Yeni bir ders kitabı alacak.
C) Akşam yemeğini çok beğen(di).
D) Kitaplar raflarda(dır).Doğru Cevap: C
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiil birleşik zamanlı bir fiil yapmamıştır?
A) Sınav çok zor(muş).
B) Hemen yola çıkacak(tık).
C) O, her zaman haklı(ydı).
D) Toplantıdan haberim yok(tu).Doğru Cevap: A