Türkçe dil bilgisi konularında önemli bir yere sahip olan “Anlatım Bozuklukları” ünitesi, hem TYT Türkçe hem de KPSS Türkçe sınavlarında adayların karşısına sıklıkla çıkmaktadır. Bu ünite, dilin doğru ve etkili kullanımını sağlamayı amaçlarken, adayların anlatım becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Anlatım bozuklukları, dilin anlamını ve akıcılığını zedeleyen hatalar olarak karşımıza çıkar. Bu tür hatalar, metnin anlaşılmasını zorlaştırabilir ve iletişimde aksaklıklara yol açabilir. “Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanımı“, anlatım bozuklukları ünitesinin alt başlıklarından biri olup, dilin doğru bir şekilde yapılandırılması için dikkat edilmesi gereken önemli bir konudur.
Konu Anlatımı: Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanımı
Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanımı, bir cümlede sözcüklerin dil bilgisi kurallarına uygun olmayan bir sıra ile dizilmesi sonucu ortaya çıkan anlatım bozukluğudur. Bu tür hatalar, cümlenin anlamını bulanıklaştırarak, okurun veya dinleyicinin metni anlamakta güçlük çekmesine yol açar. Anlam karışıklığına sebep olan bu tür hataları önlemek için, cümledeki her sözcüğün doğru bir konumda olduğundan emin olunmalıdır. Özne, yüklem, nesne gibi temel öğelerin cümledeki yerlerini doğru bir şekilde belirlemek, anlatımın doğru ve akıcı olmasını sağlar.
Örneğin, “Ali, kitap okumayı çok sever, çünkü çok faydalı bulur.” cümlesinde “çok” sözcüğünün yanlış yerde kullanımı cümlenin anlamını bulanıklaştırmaktadır. Doğru kullanım ise “Ali, kitap okumayı çok faydalı bulur, çünkü çok sever.” şeklinde olmalıdır. Bu tür hataları önlemek için cümle kurarken sözcüklerin anlam ilişkilerine ve cümlenin genel yapısına dikkat edilmelidir.
Örnek Sorular
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcüğün yanlış yerde kullanılması anlatım bozukluğuna yol açmıştır?
A) Her sabah erken kalkar ve yürüyüş yaparım.
B) Kitap okumak, bilgi ve kültür seviyesini artırır.
C) Akşam yemeğinden sonra genellikle televizyon izlerim.
D) Bahçede oynamayı çok sever, çocuklar.Doğru cevap: D
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) Çocuklar parka gidip eğlenceli vakit geçirdiler.
B) Öğrenciler ders çalışmayı sevdikleri için başarılı oldular.
C) Ekmek almayı evden çıkarken unutmamalısın.
D) Spor yapmayı sağlıklı bulduğu için sever, Ayşe.Doğru cevap: D
- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu bulunmaktadır?
A) Dün akşam sinemaya gidip güzel bir film izledik.
B) Kahvaltı yapmadan önce ellerinizi yıkamalısınız.
C) Bugün hava çok güzel, dışarıda yürüyüş yapmalıyız.
D) Annesinin ona aldığı kitabı okudu, hemen.Doğru cevap: D