Ali Rıza Paşa, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde görev yapmış önemli bir devlet adamı ve askerdir. 1860 yılında İstanbul’da doğan Ali Rıza Paşa, imparatorluk döneminin son yıllarında önemli görevler üstlenmiş ve Osmanlı İmparatorluğu‘nun çöküş sürecinde önemli rol oynamıştır. Askeri ve siyasi kariyeri boyunca birçok önemli pozisyonda bulunmuş ve ülke yönetiminde etkili olmuştur.
Ali Rıza Paşa’nın askerlik kariyeri, genç yaşlarda Harbiye Mektebi’ne girmesiyle başlamıştır. Burada aldığı eğitim sayesinde, askeri disiplin ve liderlik vasıflarını geliştirmiştir. Mezun olduktan sonra çeşitli askeri birliklerde görev almış ve hızla rütbe yükselmiştir. Balkan Savaşları sırasında gösterdiği üstün yönetim yetenekleri ve cesaretiyle dikkat çekmiş, bu da onun Osmanlı ordusunda önemli bir figür haline gelmesine katkı sağlamıştır.
1920 yılında Osmanlı Devleti’nin son sadrazamlarından biri olarak göreve gelen Ali Rıza Paşa, Mondros Mütarekesi’nin ardından İstanbul Hükümeti’nde görev yapmıştır. Bu dönemde, ülkenin işgal altındaki durumunu ve siyasi karmaşayı yönetmeye çalışmıştır. Ancak, işgal güçleriyle yapılan anlaşmalar ve imparatorluğun içine düştüğü durum nedeniyle yönetimi oldukça zorlu bir süreç olmuştur. Ali Rıza Paşa, görev süresi boyunca, işgal güçlerinin baskıları altında kalmış ve bu baskılar onun icraatlarını kısıtlamıştır.
Rıza Paşa, sadrazamlığı döneminde, Osmanlı İmparatorluğu’nun içinde bulunduğu kötü durumu düzeltmeye yönelik çeşitli girişimlerde bulunmuştur. Ancak, işgal güçlerinin ve Padişah Vahdettin’in politikaları nedeniyle bu girişimler büyük oranda başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Mustafa Kemal Atatürk önderliğindeki Milli Mücadele sürecinde, Anadolu’daki direniş hareketleri ile İstanbul hükümeti arasındaki ilişkileri dengelemeye çalışmıştır. Ancak bu süreçte, Ankara Hükümeti ile olan anlaşmazlıklar ve işgal güçlerinin etkisi altında alınan kararlar, hükümetin etkinliğini azaltmıştır.
1920 yılında, Rıza Paşa’nın sadrazamlık görevi sona ermiş ve yerine Salih Paşa sadrazam olarak atanmıştır. Ali Rıza Paşa, görevinden ayrıldıktan sonra siyasi hayatına devam etmemiş ve 1932 yılında İstanbul’da vefat etmiştir. Tarihte, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde görev alan sadrazamlar arasında, işgal güçlerinin etkisi altında karar almak zorunda kalan ve Milli Mücadele döneminde zorlu bir denge siyaseti izleyen bir devlet adamı olarak anılır.
Rıza Paşa’nın hayatı ve kariyeri, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde yaşanan siyasi karmaşa ve işgal altındaki yılları anlamak açısından önemli bir örnek teşkil eder. Onun sadrazamlığı, Osmanlı Devleti’nin çöküş sürecindeki zorluklar ve bu zorluklara karşı alınan politikalar çerçevesinde değerlendirilmelidir.