5. Sınıf Türkçe 4. Tema: Geleneklerimiz Konu Anlatımı ve Örnek Sorular

5. Sınıf Türkçe “Geleneklerimiz” teması, öğrencilerin kültürel değerlerimizi tanımasını ve bu değerleri doğru bir şekilde yazılı ve sözlü olarak ifade edebilmesini hedefler. Tema kapsamında öğrenciler atasözleri, deyimler ve özdeyişlerle tanışır, sayıların yazım kurallarını öğrenir ve büyük harf-noktalama işaretlerini doğru kullanma becerilerini geliştirirler. Yazma becerilerinde dil zenginliği kazandırmak, anlam bütünlüğü oluşturmak ve geleneksel unsurları fark ettirmek temel amaçtır.

Kazanımlar ve Konu Anlatımları

🔹 1. Kesirli sayıların, sıra ve üleştirme sayılarının, dört veya daha çok basamaklı sayıların yazımları üzerinde durulur.

Açıklama:

• Kesirli Sayılar: “1/2” → bir bölü iki

• Sıra Sayıları: “5.” → beşinci

• Üleştirme Sayıları: “üçer, dörder” gibi paylaştırma bildiren sayılar

• Büyük Sayılar: 1.234 → bin iki yüz otuz dört (nokta ile ayrılır)

Örnekler:

• 3/4 → üç bölü dört

• 6. → altıncı

• 5’er → beşer

• 12.680 → on iki bin altı yüz seksen

🔹 2. Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır (köşeli ayraç).

Açıklama:
Köşeli ayraç, genellikle metne açıklama eklemek veya ek bilgi vermek için kullanılır.

Örnek:

“O sırada [dışarıdan gelen] ses herkesin dikkatini çekti.”

🔹 3. Yazılarını zenginleştirmek için atasözleri, deyimler ve özdeyişler kullanır.

Açıklama:
Metinlerin etkili ve anlamlı olması için atasözleri, deyimler ve özdeyişler önemli birer anlatım aracıdır.

Örnekler:

• Atasözü: “Ne ekersen, onu biçersin.”

• Deyim: “İşin ucunu kaçırmak”

• Özdeyiş: “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” – M. Kemal Atatürk

Uygulama:

“Büyüklerimizi dinlemeliyiz çünkü onlar ‘bir elin nesi var, iki elin sesi var’ demişler.”

🔹 4. Yazılarında ses olaylarına uğrayan kelimeleri doğru kullanır.

Açıklama:
Daha önceki temalarda işlediğimiz ses olayları (ünsüz yumuşaması, türemesi, düşmesi, daralması) bu temada da uygulanarak pekiştirilir.

Örnek Sorular (Çözümlü)

1. Aşağıdakilerden hangisi doğru yazılmış bir kesirli sayı örneğidir?
A) birbölüiki
B) bir bölü iki
C) bir iki
D) bir bölüiki

✅ Doğru Cevap: B
Açıklama: Kesirli sayılar yazıyla ayrı yazılır: bir bölü iki

2. “Bugün 5. sınıflar dışarı çıktı.” cümlesinde “5.” yerine aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
A) beş
B) beşinci
C) beşinci sınıf
D) beşinci sınıflar

✅ Doğru Cevap: D
Açıklama: “5. sınıflar” ifadesinin yazıyla karşılığı beşinci sınıflardır.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde köşeli ayraç doğru kullanılmıştır?
A) Öğretmenimiz [bugün bize fıkra anlattı.
B) O sırada herkes [gülüyordu].
C) Bugün [çok çalışkan] bir öğrenciydi.
D) Dedem [eliyle duvarı göstererek] konuştu.

✅ Doğru Cevap: D
Açıklama: Cümle dışı ek bilgi parantez içinde verilmiş, anlamı bozmayacak şekilde doğru kullanılmış.

**4. Aşağıdakilerden hangisi bir atasözüdür?
A) Burnundan kıl aldırmamak
B) Taş üstüne taş koymak
C) Ne ekersen, onu biçersin.
D) Kulağına küpe olsun

✅ Doğru Cevap: C
Açıklama: “Ne ekersen, onu biçersin” öğüt veren bir atasözüdür.

5. “Bu işin affı yok.” cümlesindeki altı çizili kelimede hangi ses olayı vardır?
A) Ünsüz yumuşaması
B) Ünsüz türemesi
C) Ünlü daralması
D) Ünlü düşmesi

✅ Doğru Cevap: B
Açıklama: “af + ı” → “affı” → araya fazladan “f” gelmiş → ünsüz türemesi

5. Sınıf Türkçe – Geleneklerimiz Teması 10 Soruluk Test

1. “1/4” kesirli sayısının yazıyla doğru ifadesi hangisidir?
A) bir bölü dört
B) birdört
C) bir dört
D) dört bölü bir

2. Aşağıdakilerden hangisi üleştirme sayısıdır?
A) dört
B) dördüncü
C) dörder
D) dörtlük

3. “8. sınıf öğrencileri törene katıldı.” cümlesi yazıyla nasıl yazılır?
A) sekiz sınıf
B) sekizinci sınıf
C) sekizinci sınıf öğrencileri
D) sekiz öğrenciler

4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde köşeli ayraç yanlış kullanılmıştır?
A) Babam [eski günleri anlatırken] çok duygulandı.
B) Sınıfta [öğrenciler gülmeye başladı].
C) Kardeşim [çantasını alarak] dışarı çıktı.
D) Dede [birden ayağa kalktı] ve konuşmaya başladı.

5. “Atasözü” aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Kalbini kırmak
B) Ayağını yorganına göre uzat
C) Gözüne bakmak
D) Elini taşın altına koymak

6. Aşağıdaki deyimlerden hangisi duygu bildirmez?
A) Burnundan solumak
B) Canı sıkkın olmak
C) İçine kapanmak
D) Eli kolu bağlı kalmak

7. Aşağıdakilerden hangisinde ses olayı (ünsüz türemesi) görülür?
A) yokuşu
B) hakkı
C) başlıyor
D) ağzı

8. “Ne ekersen, onu biçersin.” sözü hangi türde bir ifadedir?
A) Deyim
B) Özdeyiş
C) Atasözü
D) Slogan

9. “12.345” sayısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) on iki bin üç yüz kırk beş
B) oniki bin üç yüz kırkbeş
C) on iki binüç yüz kırk beş
D) on iki bin üç yüzkırk beş

10. “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” sözü aşağıdaki türlerden hangisine girer?
A) Deyim
B) Özdeyiş
C) Atasözü
D) Masal

Cevap Anahtarı

1. A

2. C

3. C

4. B

5. B

6. D

7. B

8. C

9. A

10. B