5. sınıf fen bilimleri dersinin “Sürdürülebilir Yaşam ve Geri Dönüşüm” teması, çevreyi koruma ve kaynakları verimli kullanma konularında öğrencilere farkındalık kazandırır. Bu tema, doğal kaynakların sınırlı olduğunu ve bunların sürdürülebilir şekilde nasıl kullanılabileceğini öğretir. Ayrıca, geri dönüşümün önemi ve atıkların nasıl yeniden kullanılabileceği üzerine bilgiler verilir. Konu anlatımı, çevre dostu yaşam alışkanlıklarını benimsemek için yapılması gerekenleri açıklar ve örnek sorularla öğrenciler, öğrendiklerini pekiştirebilir. Bu tema, çevre bilinci oluşturarak öğrencilerin daha sürdürülebilir bir yaşam biçimi benimsemelerine yardımcı olur.
Bu temada öğrenciler, çevre bilinci kazanarak doğal kaynakların korunmasının önemini kavrayacaklar. Evsel atıkların sınıflandırılması, geri dönüşüm süreçleri ve atık yönetimi konularıyla, sürdürülebilir bir yaşamın nasıl mümkün olabileceğini öğrenecekler. Bu kazanımlar, öğrencilerin çevresel sorumluluklarını fark etmelerine ve doğaya saygılı bireyler olmalarına katkı sağlayacak.
İçindekiler
🔹 7.1 Evsel Atıklar
📚 Konu Anlatımı
Evde, okulda ve çevremizde oluşan atıklara evsel atıklar denir.
Evsel atıklar üçe ayrılır:
-
Organik atıklar: Gıda artıkları, bitki kalıntıları
-
Geri dönüştürülebilir atıklar: Kâğıt, plastik, metal, cam
-
Tehlikeli atıklar: Piller, deterjan kutuları, elektronik atıklar
Atıkların türlerine göre ayrılması, geri dönüşüm ve çevre sağlığı açısından çok önemlidir.
🧠 Örnek Soru
Soru: Kullanılmış piller hangi tür evsel atıktır?
Cevap: Tehlikeli atık.
🔹 7.2 Geri Dönüşüm
📚 Konu Anlatımı
Geri dönüşüm, atık maddelerin yeniden işlenerek kullanıma kazandırılmasıdır.
-
Doğal kaynakların korunmasına yardımcı olur.
-
Enerji tasarrufu sağlar.
-
Çevre kirliliğini azaltır.
-
Geri dönüşüm kutuları farklı renklere sahiptir:
-
Mavi: Kâğıt
-
Sarı: Plastik
-
Yeşil: Cam
-
Gri: Metal
-
Kırmızı: Tehlikeli atıklar
-
🧠 Örnek Soru
Soru: Cam şişeler hangi renk geri dönüşüm kutusuna atılır?
Cevap: Yeşil.
🔹 7.3 Atık Yönetimi
📚 Konu Anlatımı
Atık yönetimi, atıkların toplanması, ayrılması, geri dönüştürülmesi ve imha edilmesi sürecidir.
-
Kaynağında ayrıştırma: Atıkların oluştuğu yerde türlerine göre ayrılması
-
Geri kazanım: Atıkların tekrar kullanıma kazandırılması
-
Kompost: Organik atıkların toprağa karıştırılarak gübreye dönüştürülmesi
-
Belediyeler, geri dönüşüm ve atık toplama sistemlerini yönetir.
🧠 Örnek Soru
Soru: Meyve ve sebze atıkları nasıl değerlendirilir?
Cevap: Kompost yapılarak gübreye dönüştürülür.
🗺️ Kavram Haritası
-
Atık Türleri → Organik, Geri dönüştürülebilir, Tehlikeli
-
Geri Dönüşüm → Renkli kutular, enerji tasarrufu
-
Atık Yönetimi → Toplama, Ayırma, Geri Kazanım, Kompost
Sürdürülebilir Yaşam ve Geri Dönüşüm Testi
-
Aşağıdakilerden hangisi evsel atıktır?
A) Benzin B) Plastik şişe C) Cıva D) Çimento -
Aşağıdaki atıklardan hangisi tehlikeli atıktır?
A) Muz kabuğu B) Gazete kağıdı C) Kullanılmış pil D) Cam şişe -
Geri dönüşüm hangi yararı sağlar?
A) Su israfı B) Doğal kaynakların korunması C) Çöp artışı D) Kirlenme -
Aşağıdaki kutulardan hangisi cam atıklar içindir?
A) Mavi B) Yeşil C) Sarı D) Gri -
Geri dönüştürülebilir atık hangisidir?
A) Tavuk artığı B) Deterjan C) Karton kutu D) Toprak -
Kompost işlemi hangi atık türü ile yapılır?
A) Plastik B) Metal C) Organik D) Cam -
Geri dönüşüm kutularının renkleri neye göre belirlenir?
A) Atıkların boyutuna B) Atığın kokusuna C) Atık türüne D) Kullanım sıklığına -
Piller hangi kutuya atılmalıdır?
A) Yeşil B) Mavi C) Sarı D) Kırmızı -
Hangi atık türü toprağa karıştırılarak gübreye dönüştürülebilir?
A) Metal B) Organik C) Cam D) Plastik -
Atık yönetimini aşağıdakilerden hangisi yürütür?
A) Okullar B) Marketler C) Belediyeler D) Lokantalar
✅ Cevap Anahtarı
1-B 2-C 3-B 4-B 5-C 6-C 7-C 8-D 9-B 10-C