7. Sınıf Söz Sanatları Konu Anlatımı

Söz sanatları, dilin estetik ve etkileyici bir biçimde kullanılması amacıyla sözcüklerin ve cümlelerin olağan anlamlarının ötesinde, benzetmeler, karşıtlıklar ve kişileştirme gibi yöntemlerle zenginleştirilmesidir. Bu ünite, 7. sınıf öğrencilerinin metinlerde yer alan söz sanatlarını tanıması, anlamlandırması ve kendi yazılarında kullanabilmesi için temel kavramları örneklerle açıklamaktadır. Söz sanatlarının doğru ve bilinçli kullanımı, yazılı anlatımda duygu ve düşüncelerin daha etkili aktarılmasını sağlar.

Benzetme (Teşbih)

Konu Anlatımı:
Benzetme, iki farklı varlık veya kavram arasında, benzerlik kurularak yapılan karşılaştırmadır. Bu sanat dalında, “gibi”, “oldukça”, “msi” gibi ifadeler kullanılarak, bir şeyin özellikleri başka bir şeye benzetilir. Benzetme, anlatımda hayal gücünü harekete geçirir ve okuyucunun zihninde canlı imgeler oluşturur.

Örnek:

• “Gözleri deniz gibi mavi.”
  (Burada, gözlerin maviliği, denizin engin ve derin maviliğine benzetilmiştir.)

Örnek Sorular:

• Soru 1: “Yüzü gül gibi açılmıştı.” ifadesinde benzetme sanatında hangi öğe kullanılmıştır?
  a) Kişileştirme
  b) Benzetme
  c) Karşıtlık
  d) Konuşturma

• Soru 2: Aşağıdaki cümlelerden hangisi benzetme sanatını içerir?
  a) “Rüzgar gibi esti.”
  b) “Kitap okumak hayatı renklendirir.”
  c) “Çocuklar neşeyle güldü.”
  d) “Kışın soğuğu içimizi titretti.”

 

Kişileştirme

Konu Anlatımı:
Kişileştirme, cansız varlıklara veya soyut kavramlara insan özellikleri veya davranışlarının atfedilmesidir. Bu sanat sayesinde, doğa olayları, nesneler veya kavramlar daha canlı, etkileyici ve akılda kalıcı hale gelir.

Örnek:

• “Rüzgar, ağlayan bir çocuk gibi hışırdadı.”
  (Rüzgara insan duygu ve hareketleri kazandırılarak kişileştirme yapılmıştır.)

Örnek Sorular:

• Soru 3: “Ağaçlar, kışın uyur gibi sessizleşir.” ifadesinde hangi söz sanatı kullanılmıştır?
  a) Benzetme
  b) Kişileştirme
  c) Konuşturma
  d) Karşıtlık

• Soru 4: Aşağıdaki cümlelerden hangisi kişileştirme örneği içerir?
  a) “Zaman akıp gidiyor.”
  b) “Güneş, gökyüzünde parıldıyor.”
  c) “Dağlar konuşuyor gibi sessizdi.”
  d) “Deniz dalgaları kıyıya vurdu.”

 

Konuşturma (İntak)

Konu Anlatımı:
Konuşturma, cansız varlıkların veya soyut kavramların sanki konuşuyormuş gibi ifade edilmesidir. Bu söz sanatı, metne canlılık ve renk katarak okuyucunun dikkatini çeker. Özellikle anlatılarda ve betimlemelerde etkili kullanılır.

Örnek:

• “Duvarlar bile şahit oldu, suskunluğumuz konuştu.”
  (Burada, duvarların konuşuyormuş gibi ifade edilmesi konuşturma sanatının örneğidir.)

Örnek Sorular:

• Soru 5: “Saat, ‘Zaman daralıyor’ der gibi tik tak etti.” ifadesinde hangi söz sanatı öne çıkar?
  a) Kişileştirme
  b) Konuşturma
  c) Benzetme
  d) Karşıtlık

• Soru 6: Aşağıdaki cümlelerden hangisinde konuşturma sanatına örnek gösterilebilir?
  a) “Bulutlar konuştu.”
  b) “Yıldızlar parıldadı.”
  c) “Rüzgar esti.”
  d) “Deniz sakinleşti.”

 

Karşıtlık (Tezat)

Konu Anlatımı:
Karşıtlık, iki zıt kavram veya durumu yan yana getirerek aralarındaki farkı vurgulama sanatıdır. Bu yöntem, metinde dramatik etki oluşturur ve okuyucunun dikkatini çeker. Karşıtlık, duygusal veya mantıksal zıtlıkları belirtmek için sıklıkla kullanılır.

Örnek:

• “Acı nefretten doğan tatlı umutlar.”
  (Burada, acı ve tatlı gibi zıt kavramlar arasındaki ilişki vurgulanmıştır.)

Örnek Sorular:

• Soru 7: “Hayat, acı ile tatlıyı aynı anda sunar.” ifadesinde hangi söz sanatı kullanılmıştır?
  a) Benzetme
  b) Karşıtlık
  c) Kişileştirme
  d) Konuşturma

• Soru 8: Aşağıdaki cümlelerden hangisi karşıtlık sanatını yansıtır?
  a) “Güneşin doğuşu umudu getirir.”
  b) “Dert, sevinçle yan yana yaşanır.”
  c) “Rüzgar, yapraklarla dans eder.”
  d) “Ay ışığı, geceyi aydınlatır.”

 

 

Söz Sanatları 10 Soruluk Test

1. Soru: “Gözleri, deniz gibi mavi.” cümlesinde hangi söz sanatı kullanılmıştır?
   a) Kişileştirme
   b) Benzetme
   c) Konuşturma
   d) Karşıtlık

2. Soru: Aşağıdaki cümlelerden hangisinde kişileştirme sanatına örnek vardır?
   a) “Rüzgar, hüzünle esiyordu.”
   b) “Çiçekler açtı.”
   c) “Zaman akıp gidiyor.”
   d) “Dağlar sessizdi.”

3. Soru: “Duvarlar bile şahit oldu, suskunluğumuz konuştu.” ifadesinde hangi söz sanatı öne çıkmaktadır?
   a) Benzetme
   b) Karşıtlık
   c) Konuşturma
   d) Kişileştirme

4. Soru: “Hayat, acı ile tatlıyı aynı anda sunar.” cümlesinde hangi sanat kullanılmıştır?
   a) Karşıtlık
   b) Benzetme
   c) Kişileştirme
   d) Konuşturma

5. Soru: “Saat, ‘Zaman daralıyor’ der gibi tik tak etti.” cümlesinde hangi sanat öne çıkar?
   a) Benzetme
   b) Konuşturma
   c) Kişileştirme
   d) Karşıtlık

6. Soru: Aşağıdakilerden hangisi benzetme sanatını doğru örneklendirir?
   a) “Gözleri ateş gibi yandı.”
   b) “Gözleri yandı.”
   c) “Gözleri konuştu.”
   d) “Gözleri titredi.”

7. Soru: “Bulutlar konuştu.” cümlesinde hangi söz sanatı kullanılmıştır?
   a) Konuşturma
   b) Karşıtlık
   c) Benzetme
   d) Kişileştirme

8. Soru: Aşağıdaki cümlelerden hangisi karşıtlık sanatını yansıtır?
   a) “Gece ve gündüz, birbirine zıt ama tamamlayıcıdır.”
   b) “Rüzgar hafifçe esti.”
   c) “Çiçekler açtı.”
   d) “Zaman yavaş geçiyor.”

9. Soru: “Yıldızlar, gecenin karanlığında umut ışığı gibi parlar.” ifadesinde hangi sanat öne çıkar?
   a) Karşıtlık
   b) Benzetme
   c) Kişileştirme
   d) Konuşturma

10. Soru: “Çocuklar neşeyle güldü.” cümlesinde söz sanatlarından hangisi kullanılmamıştır?
    a) Benzetme
    b) Kişileştirme
    c) Konuşturma
    d) Karşıtlık

Test Cevap Anahtarı

1. b)
2. a)
3. c)
4. a)
5. b)
6. a)
7. a)
8. a)
9. b)
10. d)